Persona non grata 'istenmeyen kişi' demektir. Diplomaside bir ülkenin sınırları içerisinde istemediği bir kişiyi tanımlamak maksadıyla kullanılır. Çoğul biçimi 'personae non gratae' (istenmeyen kişiler) olarak da kullanılabilir. 'PNG' kısaltması ile gösterilir. İşte detaylar...
Latince kökenli olan 'persona non grata' kelimesinin TDK'ya göre anlamı 'istenmeyen kişi'dir. Ülkeler arası hukukta, egemenliği altında bulunulan devletin, ülkesinde istemediği bir kişiyi ilan ederek ülke sınırları dışına çıkarma kararını ifade eder.
PERSONA NON GRATA NEDİR?
Devletler arası ilişkilerde bir ülkeye girmesi veya o ülkede kalması ülkenin yerel hükümeti tarafından yasaklanan yabancı kişiye 'persona non grata' denir.
Kendisine verilen siyasi dokunulmazlık hakkı sayesinde tutuklama ve herhangi bir kovuşturmadan korunan yabancı bir diplomata herhangi bir ülkenin uygulayabileceği en ciddi kınama biçimi olarak kabul edilir.
PERSONA NON GRATA NE ZAMAN UYGULANIR?
Diplomatik misyon üyelerinin hakları, seviyesine bağlı olmak kaydıyla yasalar tarafından korunurken, Viyana Konvansiyonu'nun 41. ve 42. maddeleri bu kişileri bulundukları ülkenin yasa ve düzenlemelerine saygı duymakla sorumlu tutar.
Persona non grata terimi ayrıca diplomatların ajanlık yaptıklarından şüphelenilmesi durumunda diplomatları kovmak için ve hoşnutsuzluk ifadesi olarak da kullanılır.
Özellikle soğuk savaş döneminde NATO ve Varşova Paktları arasında sık sık yaşanan ajanlık suçlamaları nedeniyle birçok örneği görülen persona non grata uygulamasının yakın tarihte de örnekleri vardır.
Güncelleme:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder